Xu thế mới …Những ưu nhược của từ việc ứng dụng công nghệ thông tin trong kinh doanh taxi
Với xu thế chung hiện nay, Thủ tướng Chính phủ đang chỉ đạo Bộ Giao thông Vận tải thực hiện tái cơ cấu ngành giao thông vận tải; trong đó có thực hiện tái cơ cấu ở lĩnh vực vận tải. Tái cơ cấu lĩnh vực vận tải trên nhiều lĩnh vực như vận tải công cộng, vận tải hợp đồng, vận tải du lịch... Với chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Giao thông Vận tải đã triển khai nhiều giải pháp để đạt được mục tiêu này; trong đó có một giải pháp rất quan trọng là ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý kinh doanh vận tải.
Hồi cuối tháng 10 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý Bộ Giao thông vận tải thí điểm triển khai ứng dụng khoa học công nghệ hỗ trợ quản lý và kết nối hoạt động vận tải hành khách theo hợp đồng, trong đó, có việc sử dụng thông điệp dữ liệu điện tử trong giao dịch thuê xe ô tô thay cho hợp đồng vận tải bằng văn bản giữa đơn vị kinh doanh và người thuê vận tải tại 5 tỉnh thành, với thời gian thí điểm 2 năm.
Hiện vẫn tồn tại nhiều luồng ý kiến xung quanh vấn đề ủng hộ hay phản đối đối với hoạt động của taxi Grab, Uber...
Việc ứng dụng phần mềm hỗ trợ kết nối vận tải như Grab, Uber taxi có các ưu điểm, như giảm thời gian, giảm chi phí khâu trung gian, giảm giá cước và việc đi lại thuận lợi hơn. Điều này được dư luận đánh giá cao.
Vụ trưởng Vụ Vận tải cũng khẳng định Grab không phải là taxi trá hình. Vì theo quy định của Luật Giao thông đường bộ, kinh doanh vận tải hành khách bằng taxi phải có hành trình và tính tiền theo đồng hồ. Trên xe taxi kiểu gì cũng phải tính tiền theo đồng hồ để khách quyết định đi xa hay gần. Trong khi đó, Grab được phép thí điểm vận tải khách theo hợp đồng điện tử. Trên xe bắt buộc phải có hợp đồng vận tải và danh sách hành khách, nếu xảy ra có tranh chấp để bảo vệ hành khách vì đã có ký hợp đồng với đơn vị kinh doanh vận tải.
Việc triển khai thí điểm Grab taxi sẽ tạo ra sự cạnh tranh, thứ nhất là cạnh tranh giữa các doanh nghiệp (DN) kinh doanh vận tải hành khách với nhau, thứ hai là cạnh tranh giữa các đơn vị có phần mềm quản lý với tính ưu việt cao hơn với DN kinh doanh taxi truyền thống. Grab, Uber hay bất cứ DN nào đó có phần mềm ưu việt hơn thì sẽ tạo ra sự cạnh tranh, DN hoạt động trong lĩnh vực nào mà có phần mềm nào ứng dụng hiệu quả hơn thì người ta sẽ lựa chọn, như vậy là phù hợp với quy luật của thị trường.
Tuy nhiên, phần mềm hỗ trợ kết nối vận tải cũng có những bất cập nhất định. Thứ nhất Các đơn vị cung cấp dịch vụ này chưa có giấy phép kinh doanh, nếu đối chiếu cũng vi phạm quy định của pháp luật. Thứ hai là khi thực hiện phần mềm này mà liên kết với các đối tượng không hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh vận tải thì họ cũng vi phạm quy định của pháp luật. (Theo quy định về kinh doanh vận tải, cụ thể với loại hình taxi thì đối tượng phải là tổ chức, đảm bảo kinh doanh lành mạnh, phục vụ hành khách tốt nhất, an toàn nhất. Ở đây Grab và Uber chưa đáp ứng điều kiện đó, mà một số xe cá nhân dùng phần mềm này để kinh doanh vận tải, gây ra sự lộn xộn trong kinh doanh và tạo nên một môi trường cạnh tranh không lành mạnh. Việc đón trả khách không đúng quy định cũng gây ùn tắc giao thông trong những giờ cao điểm ở một số thành phố lớn).
Có thể nói việc tranh luận giữa Grab, Uber và các hãng truyền thống diễn ra khá lâu mà chưa có hồi kết. Với sự xuất hiện mô hình kinh doanh của Grab, Uber cần phải có những thay đổi gì trong cách quản lý để theo kịp với thực tế?