Thông qua Đề án nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của Viện Nghiên cứu phát triển giao thông
2015/5/18 11:43 - Nguồn : Nguồn: Văn phòng Hội
ĐỀ ÁN
NÂNG CAO NĂNG LỰC VÀ HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG
CỦA VIỆN NGHIÊN CỨU PHÁT TRIỂN GIAO THÔNG
I. KHÁI QUÁT TÌNH HÌNH VÀ SỰ CẦN THIẾT PHẢI NÂNG CAO NĂNG LỰC HOẠT ĐỘNG CỦA VIỆN
Viện Nghiên cứu phát triển giao thông (Viện NCPTGT) được thành lập theo QĐ số 137/QĐ-HCĐ ngày 6/10/2004 của Chủ tịch Hội KHKT Cầu đường Việt Nam.
Trong giai đoạn từ 2004-2010, nhìn chung Viện hoạt động ổn định, doanh thu hàng năm thông qua thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học và dịch vụ tư vấn bảo đảm quy định đóng góp hằng năm cho Hội và chi trả lương cho cán bộ của Viện theo quy chế.
Từ năm 2010-2012, Viện gặp khó khăn về nhân sự (Viện trưởng Bùi Danh Lưu qua đời), hoạt động của Viện gần như bế tắc do không tìm kiếm được nguồn việc. Bên cạnh đó trong quá trình quản lý điều hành công tác tài chính đã để xẩy ra nhiều thiếu sót, đặc biệt là thực hiện nộp thuế hàng năm theo quy định (như Công văn số 27/TC-VP của Viện Nghiên cứu phát triển giao thông báo cáo Hội).
Từ năm 2012 đến nay, sau khi Hội có quyết định bổ nhiệm Viện trưởng mới và được Hội quan tâm nên Viện bắt đầu hoạt động ổn định dần, đã khắc phục các tồn đọng cũ như: nộp quản lý phí các năm từ 2011-2013, nộp tiền phạt do nộp thuế chậm và chi trả nợ lương cho cán bộ. Tuy vậy hiện tại Viện còn gặp nhiều khó khăn do nguồn việc hạn chế và một số tồn đọng cũ.
Về cơ cấu tổ chức Viện NCPTGT có trụ sở chính tại Hà Nội và Chi nhánh Viện NCPTGT tại thành phố Hồ Chí Minh. Chi nhánh Viện NCPTGT tại thành phố Hồ Chí Minh do mới hoạt động nên đang trong giai đoạn tìm kiếm công việc là chủ yếu.
Về cán bộ chủ chốt, do điều kiện sức khỏe và công việc, trong quý 2/2014 Trung ương Hội đã có quyết định cho thôi chức vụ 02 Viện phó cũ của Viện .
Với tình hình hoạt động yếu kém và cơ cấu tổ chức bộ máy chưa hoàn thiện như hiện nay, để đáp ứng yêu cầu mới của Hội và đạt được mục tiêu đặt ra cần thiết phải nhanh chóng có các giải pháp thích hợp nhằm phát triển Viện, nâng cao năng lực hoạt động của Viện thực sự có vị trí, thương hiệu và vai trò xứng đáng trong hoạt động chung của Hội KHKT Cầu đường Việt Nam.
II. CÁC CĂN CỨ ĐỂ LẬP ĐỀ ÁN
- Căn cứ quyết định số 137/QĐ-HCĐ ngày 6 tháng 10 năm 2004 của Chủ tịch Hội KHKT Cầu đường Việt Nam về việc thành lập Viện Nghiên cứu phát triển giao thông và quy định về chức năng nhiệm vụ của Viện;
- Căn cứ Quy chế số 09/VP ngày 16/3/2007 về hoạt động của Viện Nghiên cứu phát triển giao thông;
- Căn cứ Giấy phép số A-326 ngày 19/09/2012 của Bộ KH&CN về Chứng nhận đăng ký hoạt động KH&CN của Viện Nghiên cứu phát triển giao thông;
- Căn cứ quyết định số 27/QĐ-HCĐ ngày 07/3/2014 của Chủ tịch Hội KHKT Cầu đường Việt Nam ban hành Quy định về quản lý và nghĩa vụ đóng góp, trích nộp của các đơn vị thuộc Hội KHKT Cầu đường Việt Nam;
- Căn cứ Thông báo số 178/HCĐ-VP ngày 25/11/2014 về Kết luận của Chủ tịch Hội tại cuộc họp về việc lập Đề án nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của Viện Nghiên cứu phát triển giao thông.
III. MỤC ĐÍCH PHÁT TRIỂN VIỆN NGHIÊN CỨU PHÁT TRIỂN GIAO THÔNG
3.1. Nâng cao vị trí và vai trò của Viện Nghiên cứu phát triển giao thông
Căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ của Viện được TW Hội KHKT Cầu đường Việt Nam phê chuẩn và Điều lệ hoạt động của Viện thì Viện NCPTGT có vị trí và vai trò trong hoạt động chuyên ngành Tư vấn xây dựng công trình GTVT của Hội vì :
+ Viện là đơn vị trực thuộc Trung ương Hội, do Chủ tịch và Thường trực Hội trực tiếp chỉ đạo;
+ Viện là cơ quan tham mưu nghiên cứu, là cơ sở tổ chức thực hiện hoạt động tư vấn và phản biện xã hội, thẩm tra, thẩm định các dự án, đề án do Bộ GTVT giao cho Trung ương Hội và Trung ương Hội giao cho Viện.
3.2. Trước yêu cầu hoạt động mang tính hội nhập quốc tế ngày càng cao của Hội, Viện cần phát triển nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ KHKT về số lượng và chất lượng, qua đó Viện sẽ là cơ sở và đầu mối có thương hiệu để thực hiện các nhiệm vụ hợp tác quốc tế của Hội.
3.3. Phát triển Viện cũng là nhằm khắc phục những tồn tại và yếu kém của Viện hiện nay, trở thành một đơn vị mạnh của Hội, đủ năng lực triển khai thực hiện các nhiệm vụ của Hội được Bộ GTVT giao cho.
3.4. Trên cơ sở đó tạo sức hút tập hợp và phát huy trí tuệ của cán bộ KHKT phục vụ yêu cầu phát triển ngành GTVT; đồng thời hình thành cơ chế tài chính phù hợp để Viện tạo nguồn kinh phí cho hoạt động của Trung ương Hội và góp phần cải thiện đời sống của hội viên tham gia hoạt động của Viện.
IV. CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC HOẠT ĐỘNG CỦA VIỆN
4.1. Bổ sung lãnh đạo Viện và đội ngũ cán bộ
Bổ sung lãnh đạo Viện: Cần bổ sung từ 1-2 Viện phó với yêu cầu chủ yếu:
- Có trình độ kỹ sư trở lên và đã trải qua hoạt động trong ngành GTVT;
- Nên ưu tiên chọn cán bộ tương đối trẻ, có sức khỏe, tâm huyết với Viện, với Hội và thực sự năng động trong công tác quản lý và triển khai công việc.
Tăng cường cán bộ KHKT và chuyên gia cầu đường
- Theo yêu cầu mới, Viện là nơi quy tụ đội ngũ cán bộ KHKT cầu đường kể cả cán bộ đã nghỉ hưu và ngoài ngành gắn bó với hoạt động của Hội. Đây là lực lượng cán bộ có kiến thức và kinh nghiệm qua nhiều năm hoạt động trong lĩnh vực tư vấn, xây dựng và quản lý công trình giao thông tham gia hoạt động của Viện thông qua hợp đồng phù hợp với quy chế tài chính do Viện quy định và được Hội chấp thuận.
- Do các hợp đồng, dự án Viện triển khai đều đặt dưới sự chỉ đạo của Hội nên thành phần tham gia sẽ do Hội và Viện đề xuất và thống nhất quyết định.
- Xây dựng và cập nhật danh sách chuyên gia đủ năng lực, tự nguyện và nhiệt tình tham gia với Viện theo từng lĩnh vực.
4.2. Tập trung nâng cao năng lực tư vấn thẩm tra, thẩm định và kiểm định các dự án cầu đường lớn mà Viện có thế mạnh
Hiện nay và trong tương lai, những dự án lớn như đường cao tốc, đường trên cao ở thành phố, cầu đường đi qua vùng núi có địa hình phức tạp,…sẽ tiếp tục được triển khai. Tiềm năng và thế mạnh của Viện là chất lượng của đội ngũ tư vấn cầu đường, nên Viện chủ trương tập trung vào thực hiện nhiệm vụ tư vấn thẩm tra, thẩm định và kiểm định khi được Bộ GTVT và Hội giao cho. Đồng thời, Viện đề nghị Bộ và Hội quan tâm ưu tiên giao nhiệm vụ tư vấn thẩm tra, thẩm định và kiểm định cho Viện, tạo điều kiện và cơ hội cho các chuyên gia tư vấn giàu kinh nghiệm của Hội đóng góp cho sự nghiệp phát triển cầu đường Việt Nam. Đối với nhiệm vụ kiểm định cầu, Viện sẽ liên kết với các đơn vị mạnh về trang thiết bị kiểm định hiện đại để thực hiện, nhằm mang lại hiệu quả và chất lượng tốt nhất.
4.3. Nâng cao năng lực hoạt động tư vấn và thương hiệu của Viện bằng giải pháp liên kết
Qua thống kê danh mục hợp đồng kinh tế của Viện từ khi thành lập đến nay, lĩnh vực hoạt động của Viện chủ yếu là tư vấn thẩm tra dự án cầu đường và một số ít hợp đồng tư vấn kiểm định công trình. Điều đó nói lên rằng: Do thiếu nguồn lực cán bộ và trang thiết bị máy móc nên Viện khó tiếp cận với các loại hình tư vấn khác như: Lập quy hoạch, tư vấn khảo sát thiết kế (TV-KSTK) cầu đường, tư vấn thẩm định (TVTĐ), thí nghiệm và tư vấn kiểm định (TVKĐ)…. Để có thể tiếp cận các công việc mà năng lực của Viện còn hạn chế, giải pháp hợp lý và hiệu quả là liên kết với các đơn vị mạnh, có uy tín trong ngành GTVT về các lĩnh vực này. Có thể nêu lên định hướng khả năng liên kết với một số đơn vị sau:
- Đối với công tác TV- KSTK (bao gồm cả KSTK sửa chữa)
Do thiếu điều kiện nhân lực và cơ sở kỹ thuật phục vụ công tác KSTK nên Viện chủ trương liên kết với các đơn vị có năng lực của ngành GTVT khi có nhiệm vụ. Trên thực tế Viện đã có ký kết liên danh với Công ty cổ phần TVTK cầu đường thuộc TEDI (TEDI-RECO). Sắp tới Viện dự kiến sẽ làm việc với Viện KH&CN GTVT để ký liên danh với Viện chuyên ngành cầu hầm nhằm tạo thế chủ động đảm nhiệm các hợp đồng TV- KSTK sửa chữa cầu, đặc biệt các công trình cầu yếu BTCT cần sửa chữa nâng cấp mà cần thiết phải áp dụng tiến bộ kỹ thuật tiên tiến.
- Đối với công tác TVKĐ
Để đảm nhiệm công việc này trước mắt Viện chủ trương liên danh liên kết với các đơn vị có năng lực kiểm định, trong đó Viện đảm nhiệm chức trách là chủ trì chính (Leader). Với trách nhiệm chủ trì chính, Viện sẽ có điều kiện huy động lực lượng chuyên gia có kinh nghiệm của Hội đảm nhiệm một số công việc quan trọng như phân tích xử lý số liêu kết quả đo đạc, báo cáo kết quả đánh giá chất lượng công trình.
Tuy vậy về lâu dài, ngoài việc liên danh liên kết Viện cần tích lũy kinh phí để có thể mua sắm một số thiết bị phục vụ công tác kiểm định chủ yếu và đào tạo cán bộ vận hành thiết bị.
Hiện nay Viện đã ký kết liên danh với Trung tâm kiểm định chất lượng công trình GTVT thuộc Viện KH&CNGTVT. Sắp tới Viện dự kiến sẽ ký kết liên danh với Trung tâm Tư vấn cầu đường thuộc Hội Cầu đường Viện KH&CN GTVT để có thể thực hiện công việc thí nghiệm vật liệu xây dựng đường bộ….
- Đối với công tác lập quy hoạch phát triển giao thông
Để thực hiện nhiệm vụ tư vấn lập dự án quy hoạch phát triển kinh tế trong đó có hệ thống mạng lưới giao thông chung và khu vực, Viện chủ trương liên kết với Trung tâm phát triển giao thông đô thị và nông thôn thuộc Viện Chiến lược và phát triển GTVT để triển khai.
- Đối với các dự án ở khu vực phía Nam
Trong trường hợp nếu có những dự án triển khai nằm ở khu vực phía Nam, Viện dự kiến sẽ phối hợp cùng với Viện Công nghệ xây dựng cầu đường phía Nam để thực hiện.
4.4. Nâng cao chất lượng thực thi công việc, phân công đúng người đúng việc
Hiện nay, được sự hỗ trợ đắc lực của Hội nên trong quá trình triển khai dự án, hợp đồng Viện sẽ có đủ chuyên gia trên các lĩnh vực của ngành GTVT. Vì vậy khi được giao nhiệm vụ, Viện sẽ xem xét khả năng thực tế của chuyên gia để kiến nghị Hội cung cấp nhân lực tham gia phù hợp với nhiệm vụ : tư vấn thẩm tra (TVTT) thiết kế kỹ thuật - bản vẽ thi công; tư vấn chuyển giao công nghệ (TV- CGCN).
4.5 Tiếp cận các nguồn vốn đầu tư phát triển KHCN
Do nguồn vốn đầu tư KHCN hạn chế nên giai đoạn đầu Viện cần tranh thủ tiếp cận các cơ hội để tìm kiếm nguồn đầu tư phát triển Viện. Để đạt được mục tiêu đặt ra, Viện thông qua Hội để tổ chức các Hội thảo liên quan đến một số lĩnh vực chuyên môn mà Viện có thế mạnh, qua đó Viện sẽ tiếp cận và mời hợp tác với một số công ty nước ngoài có năng lực chuyên sâu về công tác tư vấn và mạnh về trang thiết bị công nghệ để cùng tham gia. Trên cơ sở cùng hợp tác trong quá trình hoạt động triển khai hợp đồng, dự án, Viện sẽ tìm cơ hội tích lũy kinh nghiệm và phát triển cơ sở vật chất kỹ thuật. Đây là vấn đề khó khăn và phức tạp, vì vậy Viện rất cần sự hỗ trợ giúp đỡ của Hội.
4.6 Nâng cấp điều kiện làm việc
Hiện tại, Viện NCPTGT chưa có văn phòng làm việc chính thức (đang cùng chung với Tạp chí Cầu đường của Hội tại khu nhà Tổng cục ĐBVN). Trên thực tế để tiện cho công việc, Viện đang sử dụng nhà riêng của cán bộ ở 87/381 Nguyễn Khang, Cầu Giấy, Hà Nội để làm văn phòng. Tuy nhiên về lâu dài, với mục tiêu nâng tầm thương hiệu của Viện, Viện cần có trụ sở riêng. Trước mắt, Viện đề nghị Hội tạo về cơ chế tài chính để Viện có điều kiện thuê văn phòng và các dịch vụ kèm theo.
V. KIẾN NGHỊ
- Kiến nghị Hội chỉ đạo và giúp đỡ Viện giải quyết nhanh các tồn đọng cũ để lại (như b/c của Viện tại CV số 27/TC-VP) để Viện có điều kiện thanh toán các khoản nợ của Hội và cá nhân.
- Hội tạo điều kiện để Viện có công việc thường xuyên, qua đó giúp Viện ổn định hoạt động và có khả năng tích lũy và phát triển.