SIÊU CAO ĐƯỜNG CONG ĐƯỜNG SẮT ĐÔ THỊ
Tóm tắt: Bài viết này trình bàycơ sở phương pháp luận của việc tính toán siêu cao trong đường cong đường sắt nói chung và đường sắt đô thị nói riêng gồm siêu cao cân bằng, siêu cao lớn nhất, siêu cao thiếu. Đề cập các ảnh hưởng tác động của chúng đối với vấn đề an toàn và tiện nghi cho tàu và hành khách khi tàu chạy trên đường cong. Thông qua ví dụ tính toán bài viết còn trình bày cách xác định siêu cao đường sắt đô thị khi đặt đường cong trên thực địa với các chú ý cần thiết.
Từ khóa: Siêu cao; Siêu cao cân bằng; Siêu cao lớn nhất; Gia tốc ly tâm dư; Siêu cao thiếu.
Abstract: This article presents the methodological basis for calculating the cant of railway curves in general and urban railway in particular including equilibrium cant, maximum cant and cant deficiency. Their Impacts to safety and comfort requirements for train and passenger when the trains run on the curves is also discussed. The article also presents how to determine the actual cant for an urban railway curve with regards.
Keywords: Cant; Equilibrium cant; Maximum cant; Excess centrifugal acceleration, cant deficiency.
1. ĐẶT VẤN ĐỀ
Khi tàu chạy trên đường cong phát sinh lực ly tâm tác động vào đoàn tàu, làm cho hành khách đi tàu có cảm giác bị văng ra ngoài, gây cảm giác khó chịu. Đường nhanh xuống cấp do lực ly tâm, lực ngang phát sinh khi tàu chuyển động trên đường cong và tải trọng bánh xe tác động lên phía ray ngoài, trường hợp nghiêm trọng có thể gây lật tàu. Để tránh những tác động tiêu cực này thì cần thực hiện siêu cao trên đường cong. Siêu cao được thiết kế tùy thuộc vào khổ đường, bán kính đường cong, vận tốc chạy tàu khi đi qua đường cong. Siêu cao được thực hiện bằng cách nâng cao ray ngoài - ray lưng và là sự chênh cao giữa ray ngoài và ray trong - ray bụng.
NGUỒN:
TS. Nguyễn Hữu Thiện - Trường Đại học Giao thông vận tải
Mời xem chi tiết trên Tạp chí Cầu đường Việt Nam số tháng 7 Năm 2017