Bộ trưởng Đinh La Thăng chủ trì buổi làm việc của Ban cán sự đảng
Bộ GTVT với các Ban QLDA, tư vấn thiết kế, nhà thầu thi công các dự
án mở rộng QL1 và dự án đường HCM qua Tây Nguyên
Vẫn còn hồ sơ thiết kế sơ sài, khảo sát sai
Khẳng định về cơ bản, các hồ sơ thiết kế cơ sở (TKCS) đã xác định được quy mô, tiêu chuẩn kỹ thuật, hướng tuyến và các giải pháp kỹ thuật chính song Cục trưởng Cục Quản lý xây dựng và chất lượng công trình giao thông (QLXD và CLCTGT) Trần Xuân Sanh cũng cho biết vẫn có một số hồ sơ TKCS còn sơ sài, kết quả khảo sát địa hình, địa chất, thủy văn không chính xác dẫn đến phải điều chỉnh trong bước thiết kế tiếp theo gây ảnh hưởng tới tiến độ, chất lượng.
“Điển hình là đoạn qua tỉnh Bình Định phải điều chỉnh phương án tuyến tránh Thị trấn An Nhơn. Trong phương án TKCS đi qua trung tâm thị trấn, khối lượng GPMB rất lớn. Hay như đoạn Cầu Châu Ô – Quảng Ngãi, phương án TKCS xây dựng cầu mới trùng với vị trí phá dỡ cầu hiện hữu mà nguyên nhân là kho chưa thực hiện đầy đủ công tác thu thập dữ liệu và kiểm định cầu cũ” – ông Sanh dẫn ví dụ.
Cũng theo ông Sanh, một số dự án đã triển khai khảo sát, thiết kế và phê duyệt BVTC nhưng vẫn chưa có đủ hồ sơ TKCS hoàn thiện như đoạn Thanh Hóa - Diễn Châu, Nghi Sơn - Cầu Giát…
Thiết kế sai gây thiệt hại, tư vấn phải chịu
Bàn về chất lượng công tác khảo sát, thiết kế bản vẽ thi công, ông Sanh cho rằng đã đáp ứng được các yêu cầu nâng cấp, mở rộng QL1, QL14 (hướng tuyến về cơ bản bám sát tuyến đường hiện hữu, nâng cấp cường độ mặt đường, mở rộng 4 làn xe. Tuy nhiên, ông Sanh cũng khẳng định các đơn vị tư vấn tổng thể, tổng thầu chưa phát huy hết vai trò bao quát, đảm bảo tính nhất quán về các nguyên tắc, giải pháp thiết kế, chưa kiểm soát và nâng cao được sự đồng đều về tiến độ, chất lượng hồ sơ khảo sát, thiết kế. Các giải pháp kỹ thuật, kết cấu công trình (cầu, cống, giải phân cách…) ở một số dự án áp dụng chưa thống nhất.
“Một số đơn vị tư vấn còn lúng túng, chậm đề xuất giải pháp như việc xử lý thiết kế nền đất yếu đoạn qua đầm An Khê – Quảng Ngãi (tư vấn Trường Sơn); Chậm đề xuất giải pháp xử lý sụt trượt đoạn qua Vườn Xoài – Phú Yên (Tedi); Thiết kế kè lấn biển chưa hợp lý tại gói thầu 4 – đoạn Khánh Hòa (Tedi South); khảo sát sai thủy văn, thiết kế mặt đường không phù hợp….” – ông Sanh chỉ rõ.
Ngoài ra, do mục tiêu của các dự án là cải tạo, nâng cấp nên kết cấu mặt đường chủ yếu được tăng cường bằng kết cấu bê tông nhựa hoặc bê tông nhựa và cấp phối đá dăm với chiều dày thay đổi phụ thuộc vào cường độ hiện trạng mặt đường hiện hữu. Kết quả khảo sát, đo cường độ mặt đường hiện trạng do các tư vấn thực hiện có giá trị thấp, nên có nhiều đoạn tuyến vẫn phải tôn cao mặt đường, ưu tiên các giải pháp sử dụng vật liệu gia cố (bê tông nhựa rỗng, đá dăm đen…) hoặc sử dụng các giải pháp cào bóc tài chế.
Liên quan đến công tác khảo sát, đánh giá khả năng khai thác của các cầu cũ chưa được thực hiện kỹ lưỡng, các giải pháp kết cấu móng (cọc đóng, ép, khoan nhồi…) áp dụng chưa hợp lý, tiết kiệm. Theo kết quả rà soát của Hội đồng đánh giá tình trạng khai thác của các cầu, hiện tại, QL1 có 10/21 cầu được kiến nghị sửa chữa, tận dụng; QL14 có 15/29 cầu được kiến nghị sửa chữa, tận dụng.
Chỉ đạo về vấn đề này, Bộ trưởng Đinh La Thăng nêu rõ: Tất cả các trường hợp thiết kế sai, gây thiệt hại tư vấn phải chịu. Bộ trưởng cũng yêu cầu các đơn vị tư vấn phải nghiêm túc kiểm điểm trách nhiệm của mình. “Đây là dự án đặc biệt quan trọng. Thiết kế mà làm vống lên, cầu không cần đập cũng đập thì phải làm rõ xem có lợi ích nhóm không? Có sự bắt tay giữa thiết kế với bán vật liệu, nhà thầu thi công không?” – Bộ trưởng nhấn mạnh.
Vượt dự toán, trách nhiệm Ban quản lý
“Từ thiết kế, đẩy mạnh việc thẩm tra, lập dự toán và quản lý chặt chẽ. Nơi nào vượt dự toán, ban quản lý dự án chịu trách nhiệm. Kiên quyết không để vượt tổng mức đầu tư” – Bộ trưởng chỉ rõ.
Bộ trưởng cũng đề nghị Cục An ninh kinh tế vào cuộc phát hiện những trường hợp bán thầu, các nhà đầu tư BOT không có tiền. “Ban quản lý không thể vô can nếu có bán thầu xảy ra” – Bộ trưởng nhấn mạnh.
Đối với những dự án đã hoàn thành, Bộ trưởng yêu cầu thực hiện quyết toán ngay cũng như đề nghị kiểm toán nhà nước cho kiểm toán ngay. Cùng đó, lưu ý cắm biển báo mới theo tiêu chuẩn.
Riêng đối với các dự án BOT vượt tiến độ, Bộ trưởng cho biết sẽ có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ, cho phép thu phí trước, không tính theo hợp đồng. Một phần trong số tiền thu được sẽ chuyển cho nhà đầu tư, phần lớn còn lại sẽ đề nghị Chính phủ cho phép dùng xây cầu treo, cầu dân sinh.
Mới có 6/21 tỉnh hoành thành GPMB
Theo số liệu báo cáo của Tập đoàn Điện lực VN, tính đến 28/3, trên toàn tuyến
QL1 và đường HCM qua Tây Nguyên còn vướng tới hơn 1.800 vị trí phải di dời
Tính đến 27/3, chỉ có 6/21 tỉnh có dự án đi qua hoàn thành kế hoạch GPMB gồm Hà Tĩnh, Ninh Thuận, Bình Thuận, Hậu Giang, Gia Lai, Kon Tum. 8 tỉnh có khả năng hoàn thành trong tháng 4 (Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Khánh Hòa, Đồng Nai, Cần Thơ, Đăk Lăk, Đăk Nông. 2 tỉnh có khả năng hoàn thành trong tháng 5 là Quảng Bình, Quảng Trị. Các tỉnh Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên nhiều khả năng chỉ có thể hoàn thành GPMB sau tháng 5.
Khó khăn lớn trong công tác GPMB liên quan chủ yếu đến vấn đề tái định cư, cụ thể là vốn để xây dựng các khu tái định cư. Khó khăn lớn thứ hai là việc di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật. Hiện kể cả các tỉnh báo cáo đã bàn giao xong 100% mặt bằng, cũng chưa di dời xong các công trình điện và nước sinh hoạt. Theo số liệu báo cáo của Tập đoàn Điện lực VN, tính đến 28/3, trên toàn tuyến QL1 và đường HCM qua Tây Nguyên còn vướng tới hơn 1.800 vị trí phải di dời.
Để giải quyết rốt ráo vấn đề này, Bộ trưởng Đinh La Thăng yêu cầu các thứ trưởng trực tiếp tham gia cùng các ban QLDA, đơn vị thi công, chủ đầu tư làm việc với tỉnh, cố gắng xử lý nhanh nhất để có mặt bằng thi công.