Sáng nay (15/4), tại cuộc họp trực tuyến GPMB dự án mở rộng QL1 đoạn qua 2 tỉnh Quảng Ngãi và Phú Yên, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu tạm ứng tiền tái định cư cho mỗi tỉnh 100 tỷ đồng để sớm có mặt bằng sạch cho thi công.
Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu kiên quyết thu hồi các đơn vị thi công không đủ năng lực
Thiếu vốn tái định cư
Báo cáo với Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng cho biết, 2 tỉnh Quảng Ngãi và Phú Yên đã có nhiều cố gắng trong 1 tháng qua để khắc phục khó khăn trong GPMB và sẽ bàn giao theo đúng cam kết trước 30/6 đối với tỉnh Quảng Ngãi và trước 31/5 đối với tỉnh Phú Yên.
Thời gian còn rất ngắn, Bộ GTVT kiến nghị Phó Thủ tướng chỉ đạo Tập đoàn VNPT, Viettel, FPT, EVN, các chủ công trình nước sinh hoạt tích cực phối hợp chặt chẽ hơn nữa với địa phương, các ban quản lý dự án, chủ đầu tư chủ động bố trí kinh phí và đẩy nhanh tiến độ di dời công trình trong phạm vi GPMB trước 31/5.
Trong khi chờ chủ trương hỗ trợ của Chính phủ, các địa phương chủ động huy động các nguồn vốn để khẩn trương xây dựng khu tái định cư đúng tiến độ đã cam kết.
QL1 qua tỉnh Quảng Ngãi có 1 dự án trái phiếu chính phủ và 1 dự án BOT. Tổng diện tích phải thu hồi gần 170ha, với hơn 5.100 hộ dân bị ảnh hưởng và gần 490 hộ tái định cư.
Đến nay, Quảng Ngãi mới giải phóng được gần 130ha, đạt hơn 74%. Dự kiến tỉnh này có 17 khu tái định cư nhưng đến nay cũng chưa bố trí được.
Đối với tỉnh Phú Yên, diện tích phải GPMB là hơn 190ha, với hơn 5.100 hộ bị ảnh hưởng và hơn 1.000 hộ tái định cư. Đến nay, tỉnh này mới thu hồi được hơn 77ha, đạt hơn 39% kế hoạch. Bố trí tái định cư cho 7 hộ dân.
Lý giải nguyên nhân chậm GPMB và tái định cư, lãnh đạo hai tỉnh này đều cho biết do không có kinh phí. Ông Đào Tấn Lộc – Bí thư tỉnh ủy Phú Yên cho biết, Ban thường vụ và UBND tỉnh chỉ đạo cao độ, xem đây là nhiệm vụ là trọng tâm mấy tháng gần đây. Tôi đi hiện trường giải quyết vướng mắc, giao ban thường xuyên GPMB. Tuy nhiên khó nhất hiện nay là ngân sách địa phương hạn hẹp. Trong khi có đến hơn 1.000 hộ phải tái định cư với số vốn khoảng hơn 300 tỷ đồng.
Ông Lộc đề nghị Chính phủ xem xét ứng cho tỉnh khoảng 100 tỷ đồng để xây dựng ngay khu tái định cư. Nếu được đến ngày 30/4 chuyển giao khoảng 80% mặt bằng. Nếu có hỗ trợ tái định cư, cũng phải đến 31/5 mới giao hết.
Ông Cao Khoa – Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi cũng cho biết, chúng tôi xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm. Các địa phương có dự án đi qua tập trung vào cuộc chỉ đạo, tất cả cán bộ công chức đảng viên gương mẫu. Chúng tối rà soát lại bộ phận chuyên môn thực hiện. Tỉnh đã tăng thêm năng lực cho trung tâm phát triển quỹ đất. Thêm đó, làm việc suốt ngày đêm. Lãnh đạo tỉnh thường xuyên đôn đốc, thúc tiến độ. Nhưng khó khăn là ngân sách rất eo hẹp. Dự kiến, kinh phí xây dựng 17 khu tái định cư khoảng hơn 300 tỷ đồng, nhưng tỉnh mới ứng được 100 tỷ. Hiện còn thiếu khoảng hơn 250 tỷ đồng. Khối lượng còn lại không nhiều, nhưng rất khó.
“Chúng tôi đặt mục tiêu đến 30/6 phải xong tái định cư và bàn giao mặt bằng 100%, nhưng cũng mong được Chính phủ tạo điều kiện về kinh phí” – ông Khoa khẳng định.
Tiến độ thi công QL1 qua Phú Yên chưa đạt yêu cầu do vướng mặt bằng
Kỷ luật cán bộ nếu chậm trễ, đền bù cho dân không thỏa đáng
Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cho biết, GPMB là việc khó nhất của mọi dự án. Nguyên tắc, GPMB do địa phương. Đối với dự án QL 1, phần lớn các địa phương đã bàn giao mặt bằng. Còn 2 tỉnh Phú Yên và Quảng Ngãi gặp quá nhiều khó khăn về tài chính và chắc chắn còn do chỉ đạo chưa kịp thời, sâu sát.
Phó Thủ tướng đề nghị 2 tỉnh rà soát lại, đôn đốc kiểm tra cụ thể từng việc, phê bình, kỷ luật những đơn vị và cá nhân chậm chễ GPMB. Các tập đoàn, tổng công ty, Phó Thủ tướng yêu cầu bàn giao sớm hơn để giải quyết mặt bằng. Lãnh đạo EVN, VNPT, Viettel... phải trực tiếp xuống địa phương, cơ sở cùng giải quyết vướng mắc. Nếu không xong trước 31/5, các cá nhân liên quan sẽ bị kỷ luật.
Về giải pháp, Phó Thủ tướng yêu cầu các địa phương tiếp tục vận động nhân dân. Đền bù thỏa đáng đúng chế độ, hỗ trợ gạo cho người dân trong diện di dời ảnh hưởng của dự án. Thực hiện các biện pháp kiên quyết kể cả cưỡng chế, kỷ luật cán bộ huyện, ban quản lý dự án. Xem xét tối đa, ứng tiền thuê nhà cho người dân trong khi chờ có nhà mới. Làm gấp các khu tái định cư theo hình thức chỉ định thầu. Nhà thầu được chọn phải có năng lực, tài chính, kỹ thuật.
Phó Thủ tướng đồng ý tạm ứng cho mỗi tỉnh 100 tỷ đồng để giải quyết các khó khăn trước mắt trong xây dựng tái dịnh cư. Nguồn kinh phí lấy tạm ứng từ dự án.
“Đến 31/5, tỉnh Phú Yên phải bàn giao mặt bằng 100%. Đến 30/6, tỉnh Quảng Ngãi phải bàn giao mặt bằng 100%” – Phó Thủ tướng chỉ đạo.
Phó Thủ tướng đề nghị Bộ GTVT thu hồi đơn vị thi công không đủ năng lực. Bộ GTVT đề xuất mức cụ thể từng địa phương. Bộ Tài chính cùng Bộ GTVT đưa ra phương thức thu hồi.
Sau cuộc họp này, Thủ tướng sẽ ký quyết định về ứng vốn cho các địa phương.
Tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Đinh La Thăng đề nghị tỉnh Quảng Ngãi và Phú Yên có ngay văn bản xin tạm ứng. Bộ GTVT sẽ giải quyết ngay trong ngày mai khi nhận được văn bản.