Sáng 13/1, tại trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc – Chủ tịch UB An toàn giao thông quốc gia - chủ trì hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết công tác trật tự an toàn giao thông năm 2014, triển khai kế hoạch công tác năm 2015.
Nhiều sự cố nhưng hàng không vẫn an toàn tuyệt đối
Báo cáo của UB An toàn giao thông quốc gia do Phó Chủ tịch thường trực – Bộ trưởng GTVT Đinh La Thăng - trình bày nêu đánh giá khái quát kết quả đã kéo giảm tai nạn giao thông ở cả 3 tiêu chí số vụ, số người chết, số người bị thương trong năm 2014.
Tính đến ngày 15/12/2014, toàn quốc xảy ra 25.300 vụ tai nạn, làm chết gần 9.000 người, 24.400 người bị thương. So với cùng kỳ 2013, đã giảm được hơn 4.000 vụ tai nạn (tương đương 13,8%), giảm 373 người chết (bằng 4%), giảm gần 5.100 người bị thương (bằng 17,2%). Trong 63 tỉnh thành, có 52 tỉnh đã kéo giảm được số người chết vì tai nạn, 10 tỉnh trong số này tỷ lệ kéo giảm trên 20%. Tuy nhiên, cũng có 9 địa phương có số người chết tăng, đặc biệt có 5 tỉnh, tỷ lệ tăng trên 10% là Quảng Trị, Kon Tum, Vĩnh Long, Kiên Giang, Bến Tre.
Hội nghị của Chính phủ được tổ chức trực tuyến với 63 điểm cầu là các tỉnh thành trong cả nước.
Từ kết quả này, Bộ trưởng Đinh La Thăng phân tích, điểm tồn tại của năm 2014 là còn để xảy ra những vụ tai nạn đặc biệt nghiêm trọng liên quan đến xe khách, xe mô tô, đặc biệt là trong các tháng cuối năm 2014; số người chết do tai nạn đường thuỷ tăng; sự cố uy hiếp an toàn hàng không tăng…
Nhấn mạnh vấn đề sự cố hàng không tăng nhưng Bộ trưởng GTVT cũng thông tin thêm, tất cả những vụ lùm xùm xảy ra trong năm 2014 chỉ là sự cố đe dọa, cảnh báo an toàn bay; Việt Nam vẫn là nước năm thứ 17 liên tiếp đảm bảo tuyệt đối về an toàn bay. So với các loại hình vận tải khác những năm qua, mỗi năm để hơn 10.000 người chết vì tai nạn, hàng không không để xảy ra tai nạn nào ảnh hưởng đến tính mạng con người.
Về các đề xuất cho kế hoạch năm tới, Bộ trưởng Đinh La Thăng muốn Bộ Y tế hoàn thành thông tư quy định về sức khoẻ lái xe – văn bản đã gây lùm xùm trong dư luận 3-4 năm nay. Thứ trưởng Y tế Nguyễn Thị Xuyên đáp ngay, thông tư này đến nay Bộ Y tế đã hoàn thành, chỉ chờ Bộ GTVT ký.
Bộ trưởng Thăng nêu quan điểm khác, đề nghị chỉ để một Bộ chủ trì, ký ban hành thông tư để đảm bảo tính chịu trách nhiệm; cần tham vấn Bộ ngành khác có thể lấy ý kiến trong giai đoạn xây dựng. “Đề nghị Phó Thủ tướng và Chính phủ xem xét chấm dứt việc ban hành những thông tư liên bộ, để tránh tình trạng như thông tư này, nhiều Bộ cùng làm, đến 3-4 năm mới ra đời được một văn bản mà cuối cùng Bộ nào cũng ký nên không ai chịu trách nhiệm” – ông Thăng nói.
Phó Chủ tịch thường trực UB An toàn giao thông quốc gia đề cập thêm vấn đề xe biển đỏ, biển xanh bị lạm dụng, sử dụng rất nhiều, không đúng mục đích. Ông Thăng thông tin thêm, Bộ Công an đang chỉ đạo thực hiện giai đoạn II ứng dụng Hệ thống quản lý, đăng ký xe mô tô cho công an cấp huyện; tăng cường chấn chỉnh công tác quản lý xe mang biển số ngoại giao, nước ngoài và biển số 80 (xe của các bộ ngành, cơ quan trung ương) hiện địa phương đang quản lý, sử dụng; xử lý nghiêm các trường hợp sử dụng không đúng quy định.
Một điểm bất cập khác – thu tiền phạt người vi phạm quy định khi tham gia giao thông của địa phương để nộp ngân sách, Bộ trưởng Thăng đặt vấn đề, ngân sách có khó khăn mấy cũng đâu đến mức phải dùng tiền phạt của người dân để bổ sung nguồn thu. Ông Thăng đề nghị để lại toàn bộ số tiền phạt thu được cho địa phương để tiếp tục chăm lo tiếp công tác đảm bảo an toàn giao thông.
Đáp lời Bộ trưởng Thăng, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trương Chí Trung khẳng định không có chuyện thu tiền phạt vi phạm để nộp ngân sách. Ông Thăng phản ánh, rất nhiều địa phương “kêu” về việc này, từ TPHCM, Bình Dương đến Hà Nội đều lên tiếng, điều đó chứng tỏ chính sách đề ra có vấn đề.
Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh trao đổi thêm về việc này: Năm 2014, toàn tỉnh thu 67 tỷ đồng từ phạt người tham gia giao thông vi phạm nhưng nguồn chi đầu tư lại cho hoạt động kiểm soát, tăng cường công tác đảm ban an toàn giao thông cũng rất khó khăn. Nữ chủ tịch tỉnh đề nghị Bộ Tài chính xem xét để có cơ chế chi cho lực lượng tuần tra kiểm soát vì anh em làm việc vất vả, nếu không có nguồn bù đắp công sức, rất khó động viên người tham gia.
Với kiến nghị để lại 100% tiền thu phạt của các tỉnh, ông Trung nói, theo quy định, tất cả các nguồn đó phải đưa vào ngân sách sau đó mới thực hiện phân bổ lại. Năm 2014, có 2.656 tỷ đồng thu được, đã thực hiện phân bổ cho các địa phương 70% khoản này, chỉ 30% được giữ lại cho Bộ Công an để phân bổ chung. Năm 2015, các tỉnh cũng đã được dự toán phân bổ 2.725 tỷ đồng.
Uống rượu xong là lên xe!
Báo cáo sâu về vấn đề tai nạn, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Nguyễn Đức Chính cho biết, trong năm 2014, trên địa bàn, dù số vụ tai nạn giảm nhưng số người chết và bị thương lại tăng, trong đó số người chết tăng khá cao. Có nhiều nguyên nhân nhưng ông Chính nhấn mạnh, qua phân tích những vụ tai nạn nghiêm trọng cho thấy ý thức người tham gia giao thông chưa tốt.
Ngoài ra, việc đang triển khai dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1A, việc bảo đảm an toàn giao thông trên tuyến này chưa tốt cũng là một tác động đến việc tăng số người chết.
Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc: "Bài học của Hà Tĩnh cho thấy, nếu lãnh đạo tỉnh quyết liệt, không còn "xe vua", xe quá tải trên đường".
Chủ tịch tỉnh Nguyễn Đức Chính cũng chỉ ra một điểm đặc trưng tại địa phương là việc số tai nạn xảy ra ở miền núi tăng nhiều, chủ yếu ở khu vực đường 9, đường Hồ Chí Minh. Đời sống khá lên, thanh niên nơi đây đã mua sắm phương tiện, rồi lễ tết, cưới hỏi, uống rượu xong là lên xe, chạy ra đường. Các tai nạn do sử dụng rượu bia như này, ông Chính khái quát, đều rất nặng nề, có vụ 2 xe máy tông nhau chết 4 người, trong đó 1 xe chở 3 người, chết luôn cả 3.
Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu tỉnh Lào Cai, địa bàn để xảy ra vụ xe khách lao xuống vực gây hậu quả thảm khốc nhất trong năm, báo cáo.
Giám đốc Sở GTVT Lào Cai Nguyễn Trọng Hài trình bày, sau vụ lật xe đã quyết liệt điều hành, tổ chức 15 cuộc họp, hội nghị quán triệt, tập huấn trên 300 cán bộ lãnh đạo chủ chốt của 1.000 xã phường, in nhiều panô, áp phích tuyên truyền với hình ảnh thảm khốc về tai nạn, vừa qua có 10 cuộc kiểm tra tại địa bàn…
Bộ trưởng GTVT Đinh La Thăng gạt ngang, yêu cầu lãnh đạo tỉnh cam kết trực tiếp xoá xe quá tải, giảm tai nạn, không cần liệt kê nhiều về số lượng khẩu hiệu, hình ảnh.
Ông Hài trình bày tiếp, toàn tỉnh có 1 trạm cân đã hoạt động liên tục, 24/24, 24/7, sẽ phấn đấu làm quyết liệt như các tỉnh bạn để khi các nơi đều triển khai đồng bộ sẽ không còn xe quá tải. Vị Phó Chủ tịch tỉnh cũng hứa “tiếp tục phát huy thành tích năm 2015 để kéo giảm tai nạn từ 5% trở lên”.
Bộ trưởng Thăng “ép” thêm Lào Cai phải cam kết đảm bảo không còn xe quá tải trên địa bàn của mình, không thể “nèo” thêm điều kiện các tỉnh bạn cũng phải triển khai đồng bộ. “Lào Cai cứ cho căng khẩu hiệu “nhiệt liệt chào mừng các xe quá tải” ở cửa ngõ xong kéo trạm cân đến đặt ở đó là được” – ông Thăng hóm hỉnh gợi ý.
Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng “đe”, thông tin phản ánh về xe vượt tuyến từ Lào Cai lên Sa Pa hoạt động lộng hành vẫn rất nhiều. Nhấn mạnh việc xe khách hoạt động “chui” trên tuyến chính là nguyên nhân dẫn đến vụ xe lao vực khủng khiếp trong đợt nghỉ lễ 2/9 vừa qua, Phó Thủ tướng gay gắt phê bình, Lào Cai có khuyết điểm rất lớn.
Về xử lý xe quá tải, Phó Thủ tướng cũng nhắc lại bài học kinh nghiệm của tỉnh Hà Tĩnh, khi Chủ tịch tỉnh vào cuộc, trực tiếp vào tận các mỏ nguyên vật liệu, đứng ngay cửa hầm để xử xe quá tải thì không còn xe nào lọt được trên đường.