Đại hội vinh dự được đón Tổng bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Nguyễn Phú Trọng, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam, Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân cùng lãnh đạo các bộ, ngành và hơn 600 đại biểu đến từ các hội ngành trung ương, LHH các địa phương.
Phát biểu khai mạc Đại hội, GS.TSKH Đặng Vũ Minh, Chủ tịch LHH Việt Nam cho biết: Trong suốt 5 năm qua, thực hiện Nghị quyết số 27 – NQ/TW của Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng lần thứ VII (khóa X) về “Xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”, Chỉ thị số 42- CT/TW của Bộ Chính trị (khóa X) “Về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”; Chiến lược phát triển LHH VN đến năm 2020 và Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI (nhiệm kỳ 2010 – 2015), LHH Việt Nam đã có những bước phát triển quan trọng và hoàn thành được mục tiêu phát triển về mặt tổ chức.
GS.TSKH Đặng Vũ Minh, Chủ tịch LHH Việt Nam phát biểu khai mạc đại hội
Hiện nay LHH Việt Nam đã có 140 hội thành viên, bao gồm 63 Liên hiệp các Hội KH&KT ở tất cả các tỉnh và thành phố trực thuộc Trung ương trong cả nước và 77 hội ngành toàn quốc, tập hợp hơn 2,8 triệu hội viên, trong đó có trên 1,5 triệu trí thức KH&CN trong cả nước.
"Trong nhiệm kỳ qua, LHH VN đã đạt được nhiều kết quả trên các mặt: tư vấn, phản biện và giám định xã hội; nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ; bảo vệ môi trường; giáo dục và đào tạo; thông tin và phổ biến kiến thức; phát triển cộng đồng và xóa đói giảm nghèo; động viên quần chúng tham gia các hoạt động sáng tạo KH&CN, tôn vinh trí thức: hợp tác trong và ngoài nước", GS Đặng Vũ Minh cho biết.
Đặc biệt hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội của LHH ngày càng có vai trò quan trọng, phản ánh trung thực, khách quan ý kiến của đội ngũ trí thức KHCN và đã có những đóng góp tích cực vào việc hoạch định chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, các chương trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Nhìn lại suốt chặng đường đã qua, chúng ta luôn nhận thức được rằng, trong tất cả những thành tích mà LHH VN đạt được trong nhiệm kỳ qua có công lao đóng góp to lớn của nhiều thế hệ án bộ lãnh đạo và hội viên các hội thành viên.
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu chỉ đạo Đại hội
"Từ diễn đàn của Đại hội hôm nay, thay mặt tất cả đại biểu tham dự Đại hội, tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn trân trọn nhất tới tất cả những cán bộ và hội viên thuộc các thế hệ đi trước đã cống hiến hết sức lực và trí tuệ của mình cho sự nghiệp xây dựng và phát triển của LHH các Hội KH&KT Việt Nam", GS Đặng Vũ Minh bày tỏ.
Tại Đại hội, thay mặt Đảng và Nhà nước, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có bài phát biểu quan trọng. Sau khi đánh giá cao sự đóng góp của các nhà khoa học nói chung, Liên hiệp Hội nói riêng, nêu rõ những hạn chế trong hoạt động nhiệm kỳ qua của Liên hiệp Hội, Tổng bí thư đã nêu rõ những nhiệm vụ của Liên hiệp Hội cũng như các nhà khoa học Việt Nam trong nhiệm kỳ tới.
Trên cơ sở phân tích những thời cơ, thách thức trong giai đoạn mới, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chỉ rõ: Tình hình mới đòi hỏi các tổ chức khoa học và công nghệ, đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ cả nước, đặc biệt là Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam và đội ngũ các nhà khoa học thuộc Liên hiệp các Hội cần nỗ lực phấn đấu, có nhiều đóng góp to lớn hơn nữa cho sự nghiệp phát triển nhanh và bền vững của đất nước.
Để làm được điều đó, Tổng Bí thư gợi ý, định hướng 4 nội dung, giải pháp quan trọng. Trong đó, nhấn mạnh việc Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam cần chủ động, tích cực hơn nữa trong việc quán triệt, triển khai thực hiện thắng lợi Nghị quyết lần thứ Sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khoá XI) về phát triển khoa học và công nghệ. Phấn đấu sớm đạt được mục tiêu phát triển mạnh mẽ khoa học và công nghệ, làm cho khoa học và công nghệ thực sự là động lực quan trọng nhất để phát triển lực lượng sản xuất hiện đại, kinh tế tri thức, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế, bảo vệ môi trường, bảo đảm quốc phòng, an ninh...
Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam cũng tích cực, chủ động hơn trong triển khai thực hiện Chỉ thị của Bộ Chính trị (khoá X) về đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam, phấn đấu hoàn thành mục tiêu: Đến năm 2020, xây dựng Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam thực sự trở thành tổ chức chính trị - xã hội vững mạnh ở Trung ương và các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, giữ vai trò nòng cốt trong tập hợp, đoàn kết và phát huy năng lực sáng tạo của đội ngũ trí thức, đại diện cho tiếng nói của đội ngũ những người làm khoa học và công nghệ cả nước; góp phần đưa khoa học và công nghệ trở thành một trong những động lực quan trọng hàng đầu cho phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Trong dịp này, GS.TSKH Đặng Vũ Minh, Chủ tịch LHH Việt Nam và TS Trần Việt Hùng vinh dự được trao tặng Huân chương Độc lập.
Đại hội cũng bầu ra Đoàn Chủ tịch gồm 25 thành viên, trong đó GS.TSKH Đặng Vũ Minh tái đắc cử chức Chủ tịch LHH Việt Nam, các Phó Chủ tịch LHH Việt Nam gồm: TS Phan Tùng Mậu, TS Phạm Văn Tân, TSKH Nghiêm Vũ Khải, TS Vũ Ngọc Hoàng.
5 năm qua, thực hiện Nghị quyết số 27-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa X) ngày 06/8/2008 “Về xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”, Chỉ thị số 42-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa X) ngày 16/4/2010 “Về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (LHH Việt Nam) trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”, Chiến lược phát triển LHH Việt Nam đến năm 2020 và Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI (nhiệm kỳ 2010-2015), Liên hiệp Hội Việt Nam đã có những bước phát triển quan trọng, hoàn thành mục tiêu phát triển tổ chức Liên hiệp Hội cấp tỉnh ở tất cả 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và đạt được những kết quả tích cực trên nhiều mặt công tác.
Có thể thấy trong nhiệm kỳ vừa qua, LHH Việt Nam coi việc củng cố, phát triển tổ chức và hướng mạnh các hoạt động về cơ sở là một trong những nhiệm vụ quan trọng. LHH Việt Nam đã chủ động đề xuất với các đồng chí lãnh đạo cao cấp của Đảng và Nhà nước về tổ chức, hoạt động của LHH Việt Nam và kiến nghị những vấn đề cụ thể nhằm nâng cao vai trò, vị thế của LHH Việt Nam, tổ chức nòng cốt đại diện cho trí thức KH&CN nước nhà.
Theo đó, trong nhiệm kỳ VI (2010-2015), hoạt động củng cố và phát triển tổ chức của LHH Việt Nam đã có bước phát triển quan trọng. Tính đến hết năm 2014, LHH Việt Nam đã có 140 hội thành viên, trong đó có 63 Liên hiệp Hội tỉnh, thành phố và 77 hội ngành toàn quốc. So với đầu nhiệm kỳ, LHH Việt Nam đã tăng 15 hội thành viên, trong đó tăng 8 liên hiệp hội địa phương và 7 hội ngành toàn quốc.
Việc thành lập các tổ chức KH&CN cũng được quan tâm. Số đơn vị trực thuộc Đoàn Chủ tịch LHH Việt Nam đã tăng lên đến 398, tăng 138 đơn vị so với nhiệm kỳ trước. Đặc biệt, trong nhiệm kỳ VI, Liên hiệp Hội Việt Nam đã quan tâm đến việc nâng cao số lượng và chất lượng hội viên, nhất là những trí thức trẻ. Đến nay, tổng số hội viên của toàn hệ thống LHH Việt Nam có trên 2,8 triệu người, tăng thêm gần 1 triệu so với nhiệm kỳ trước, đây là con số hết sức ấn tượng.
Đối với các hội ngành toàn quốc: Số lượng các hội chuyên ngành ở địa phương và Trung ương trực thuộc hội ngành toàn quốc đã tăng rất nhanh, làm tăng các mối quan hệ đa chiều trong các hoạt động chuyên môn của các tổ chức hội. Sự gia tăng của các hội thành viên đã làm tăng thêm tính đa dạng, liên ngành trong các hoạt động của LHH Việt Nam. Một số hội thành viên đã phát triển tổ chức không chỉ ở cấp tỉnh, mà còn tới cấp huyện và chú trọng đến việc tập hợp trí thức trong doanh nghiệp.
Trong nhiệm kỳ qua số hội thành viên tăng nhanh, đến nay số hội thành viên của Liên hiệp Hội địa phương trong cả nước đã lên đến 1.289 hội; đặc biệt có một số Liên hiệp Hội có hội thành viên đến cấp huyện và có chi hội đến cấp xã, phường như Liên hiệp Hội các tỉnh Hà Tĩnh, Lâm Đồng, Hà Nội… Do các hoạt động của một số Liên hiệp Hội địa phương phát huy được hiệu quả, phong phú, đa dạng, tạo được uy tín cao, nên ở một số tỉnh đã có một số hội không thuộc lĩnh vực KH&CN, như hội khuyến học, thậm chí cả hội nông dân, hội nạn nhân chất độc màu da cam, hội doanh nghiệp trẻ… cũng xin gia nhập làm thành viên của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật ở địa phương.
Là thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, đại diện cho đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam, LHH Việt Nam đặc biệt chú trọng công tác tập hợp, đoàn kết đội ngũ trí thức KH&CN thông qua các hội thành viên, các tổ chức KH&CN trực thuộc; thực hiện vai trò cầu nối giữa trí thức với Đảng, giữa Đảng với trí thức; cùng với các tổ chức thành viên khác của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam góp phần tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Thời gian qua LHH Việt Nam đã kịp thời biểu thị thái độ chính trị của mình trước những sự kiện lớn ở trong và ngoài nước. Trước những diễn biến phức tạp trên Biển Đông, tại các diễn đàn trong nước và quốc tế, Liên hiệp Hội Việt Nam và Hội Địa lý Việt Nam đã bày tỏ quan điểm trước việc Hội Địa lý quốc gia Hoa Kỳ công bố sai về bản đồ địa lý hai quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa của Việt Nam, kịp thời lên tiếng bảo vệ chủ quyền của Việt Nam trên các quần đảo này và vùng đặc quyền kinh tế trên biển của Việt Nam...